Attorney-At-Law Office

Ilona Bałdyga

Uprawnienia pokrzywdzonego w procesie karnym

Może się tak zdarzyć, że będziesz osobą pokrzywdzoną w wyniku popełnionego przez kogoś przestępstwa. Warto wiedzieć, że przysługują Ci w w takiej sytuacji określone uprawnienia procesowe. O co dokładnie chodzi? Wyjaśnię Ci to w poniższym artykule i wskażę Twoje najważniejsze prawa.

Zgodnie z przepisami pokrzywdzony jest stroną postępowania w postępowaniu przygotowawczym, które prowadzi lub nadzoruje prokurator, a w zakresie przewidzianym w przepisach może prowadzić je również policja. Inaczej wygląda jednak sytuacja na etapie postępowania sądowego, tj. po wniesieniu aktu oskarżenia do sądu. Na etapie postępowania sądowego pokrzywdzony może być stroną, o ile zdecyduje się działać w charakterze oskarżyciela posiłkowego. W tym celu konieczne jest złożenie specjalnego oświadczenia, co należy uczynić do momentu odczytania aktu oskarżenia na rozprawie sądowej. Pamiętaj, aby nie przegapić tego terminu!

Możliwość brania udziału w czynnościach procesowych to podstawowe uprawnienie pokrzywdzonego. Co ważne, można realizować je osobiście bądź przez pełnomocnika. W uzasadnionych przypadkach prokurator może jednak odmówić dopuszczenia do udziału w danej czynności pokrzywdzonego ze względu na ważny interes śledztwa, co w praktyce zdarza się bardzo rzadko.

Na czym konkretnie polega to uprawnienie? Otóż będąc pokrzywdzonym, masz możliwość wzięcia udziału w przesłuchaniu świadków, biegłych, podejrzanych, w oględzinach, czy też uczestnictwa w konfrontacji. Co więcej, możesz również zadawać pytania świadkom, biegłym i oskarżonemu (względnie podejrzanemu), a nawet składać wnioski dowodowe.

Jak już wspomniałam, swoje uprawnienia możesz realizować osobiście lub przez pełnomocnika. Zgodnie z prawem może nim być radca prawny lub adwokat. Co ważne, jeżeli znajdujesz się w ciężkiej sytuacji materialnej, możesz wystąpić z wnioskiem o przyznanie pełnomocnika z urzędu, którego koszty pokryje Skarb Państwa. W przypadku pełnomocnika z wyboru otrzymasz zwrot kosztów od sprawcy, jeżeli zostanie on skazany przez sąd.

Bardzo prawdopodobne, że w wyniku popełnionego przestępstwa doznałeś szkody. Może mieć ona wymiar majątkowy albo osobowy. W związku z tym przysługuje Ci prawo do wniesienia wniosku o naprawienie szkody lub przyznanie zadośćuczynienia.

Jak dużo masz czasu na zgłoszenie swojego żądania? Otóż wniosek, o którym mowa powyżej, możesz złożyć aż do momentu zamknięcia przewodu sądowego.

Więcej o możliwości dochodzenia odszkodowania lub zadośćuczynienia przez osoby pokrzywdzone przestępstwem piszę w innym artykule, z którym możesz zapoznać się tutaj.

Będąc pokrzywdzonym, masz również prawo otrzymać zawiadomienie o uchyleniu, nieprzedłużeniu lub zmianie tymczasowego aresztowania na inny środek zapobiegawczy, a ponadto o ucieczce oskarżonego z aresztu śledczego. Możesz jednak zrezygnować z tego uprawnienia.

Występując w roli oskarżyciela posiłkowego, masz również prawo dostępu do akt sprawy. Co więcej, możesz także złożyć wniosek o wykonanie ich odpisów lub fotokopii. Dzięki temu możesz być na bieżąco z postępami w sprawie, i np. zapoznać się z treścią protokołów. Jest to niezwykle istotne z punktu widzenia ewentualnego złożenia apelacji od wyroku w sprawie.

Kolejnym niezwykle istotnym uprawnieniem jest możliwość składania wniosków dowodowych. W ten sposób, będąc pokrzywdzonym, masz realny wpływ na przebieg postępowania sądowego. Warto podkreślić, że prawo to dotyczy zarówno dowodów, które znajdują się w posiadaniu sądu, jak i innych (np. zgłaszanie świadków), które mogą mieć znaczenie z punktu widzenia rozpatrywanej sprawy.

W toku postępowania zapadają różnego rodzaju rozstrzygnięcia w postaci postanowień, które mogą mieć negatywny wpływ na sytuację pokrzywdzonego. Na etapie postępowania przygotowawczego  to przede wszystkim postanowienie o odmowie wszczęcia lub umorzenia śledztwa lub dochodzenia. W takim przypadku, jeżeli jesteś pokrzywdzonym, przysługuje Ci prawo złożenia zażalenia.

Z kolei w postępowaniu sądowym możesz złożyć apelację od wyroku kończącego sprawę, jeżeli rozstrzygnięcie to nie jest dla Ciebie satysfakcjonujące. Podobnie wygląda kwestia niekorzystnych postanowień, na które przysługuje zażalenie.

W przypadku śmierci pokrzywdzonego, jego bliscy mogą dalej działać w procesie – o ich sytuacji i uprawnieniach piszę innym moim artykule, z którym możesz zapoznać się klikając tutaj.  

Nikt z nas nie chciałby być pokrzywdzonym w wyniku przestępstwa. Jeżeli jednak spotkało Cię tego typu doświadczenie, dobrze, abyś był świadomy swoich praw. Nie bój się działać w charakterze oskarżyciela posiłkowego. Jeżeli nie masz odpowiedniej wiedzy, zawsze możesz skorzystać ze wsparcia profesjonalnego pełnomocnika, który pomoże Ci bronić Twoich praw –  skontaktuj się ze mną. Oferuję kompleksową pomoc prawną i reprezentowanie jako pełnomocnik pokrzywdzonego, oskarżyciela prywatnego i posiłkowego na każdym etapie postępowania.

Treści zamieszczone na blogu maja charakter informacyjno-edukacyjny i nie można ich traktować jako porady prawnej w Twojej konkretnej sprawie. Każdy konkretny przypadek powinien być bowiem przeanalizowany indywidualnie, z uwzględnieniem szczegółowych jego okoliczności i związanych z nim faktów, które mogą mieć istotny wpływ na wybór najbardziej adekwatnego w danym przypadku sposobu postępowania.

Obraz Jaiju Jacob z Pexels

Poinformuj znajomych

Inne artykuły na blogu

Polityka prywatności i plików cookies

Zgodnie z z art. 13 ust. 1−2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27.04.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.Urz. UE L 119, s. 1) – dalej RODO – informujemy, że niniejszy dokumenty reguluje zasady przetwarzania Państwa danych osobowych i wykorzystywania plików cookies w związku z korzystaniem z naszej strony internetowej i kontaktami e-mailowymi lub telefonicznymi.

Podstawowe dane:

  • Adres strony internetowej: iblegal.pl (zwana dalej „stroną”)
  • Administrator Państwa danych osobowych:  Ilona Bałdyga (zwany dalej „administratorem”)
  • Adres kontaktowy: ib@iblegal.pl

Skrócona wersja – najważniejsze informacje:

  • Kontaktując się z nami, przekazują nam Państwo swoje dane osobowe, a my gwarantujemy, że Państwa dane pozostaną poufne, bezpieczne i nie zostaną udostępnione jakimkolwiek podmiotom trzecim bez Państwa wyraźnej zgody.
  • Powierzamy przetwarzanie danych osobowych tylko sprawdzonym i zaufanym podmiotom świadczącym usługi związane z przetwarzaniem danych osobowych.
  • Korzystamy z narzędzi analitycznych Google Analytics, które zbierają informacje na temat odwiedzin strony, takie jak podstrony, czas spędzony na stronie czy przejścia pomiędzy poszczególnymi podstronami. W tym celu wykorzystywane są pliki cookies firmy Google LLC dotyczące usługi Google Analytics.
  • Wykorzystujemy pliki cookies własne w celu prawidłowego działania strony.

Jeżeli powyższe informacje nie są dla Państwa wystarczające, poniżej znajdują się dalej idące szczegóły:

§1 Dane osobowe

  1. Osoba odwiedzająca stronę lub  kontaktująca się z Administratorem za pośrednictwem poczty elektronicznej bądź telefonu (zwana dalej „użytkownikiem”) może przekazywać swoje dane osobowe Administratorowi za pomocą dostępnych form kontaktu,
  2. Administratorem danych osobowych Użytkownika jest Administrator.
  3. Dane przekazane Administratorowi  przetwarzane są w celach wyszczególnionych w §2
  4. Administrator gwarantuje poufność wszelkich przekazanych mu danych osobowych.
  5. Podanie danych jest zawsze dobrowolne, ale niezbędne do podjęcia przez Użytkownika kontaktu,
  6. Dane osobowe są gromadzone z należytą starannością i odpowiednio chronione przed dostępem do nich przez osoby do tego nieupoważnione.
  7. Dane osobowe użytkownika będą przetwarzane do zakończenia komunikacji z nami lub, w razie podjęcia współpracy do końca okresu przedawnienia potencjalnych roszczeń z umowy. Dane zawarte na fakturach będą przetwarzane do końca okresu, przez który przepisy prawa wymagają przechowywać dokumentację rachunkową. Ponadto, część danych może być również przetwarzana po upływie wskazanych wcześniej okresów przez czas prowadzenia przez nas działalności gospodarczej w celach archiwalnych, analitycznych i statystycznych opisanych bardziej szczegółowo w §2
  8. Użytkownikowi przysługują następujące uprawnienia:
    • prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania,
    • prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania,
    • prawo do przenoszenia danych,
    • prawo do cofnięcia zgody na przetwarzanie danych osobowych w określonym celu, jeżeli Użytkownik uprzednio taką zgodę wyraził,
    • prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez Administratora

§2 Cele i podstawy przetwarzania

Dane przetwarzane są w następujących celach:

  • odpowiedź zwrotna na otrzymane zapytanie w związku z prośbą o taki kontakt skierowaną do nas – podstawą prawną przetwarzania danych jest zgoda użytkownika wynikająca z zainicjowania z nami kontaktu (art. 6 ust. 1 lit. a RODO),
  • archiwizacja korespondencji przychodzącej i wychodzącej na wypadek potrzeby wykazania jej przebiegu, co jest naszym prawnie uzasadnionym interesem (art. 6 ust. 1 lit. f RODO),wykonania
  • jeżeli nasz kontakt doprowadzi do nawiązania współpracy, dane będą następnie przetwarzane w celu wykonanie zawartej z nami umowy (art. 6 ust. 1 lit. b RODO)
  • wystawianie faktur, prowadzenie i przechowywanie dokumentacji rachunkowej (art. 6 ust. 1 lit. c RODO),
  • cele archiwalne (dowodowe) na wypadek prawnej potrzeby wykazania faktów oraz w celu ewentualnego ustalenia, dochodzenia lub obrony przed roszczeniami, co jest naszym prawnie uzasadnionym interesem (art. 6 ust. 1 lit. f RODO),
  • cele analityczne, takie jak dobór usług do naszych klientów, optymalizacja naszych produktów lub usług na podstawie uwag klientów, optymalizacja procesów obsługi na podstawie przebiegu obsługi sprzedaży i posprzedażowej, co jest naszym prawnie uzasadnionym interesem (art. 6 ust. 1 lit. f RODO),
  • badanie satysfakcji klientów i określanie jakości naszej obsługi, co jest naszym prawie uzasadnionym interesem (art. 6 ust. 1 lit. f RODO).

§3 Odbiorcy danych/podprzetwarzający dane osobowe

  1. Dane osobowe użytkownika możemy udostępniać naszym podwykonawcom, czyli podmiotom, z których usług korzystamy przy przetwarzaniu danych osobowych
  2. Dane osobowe użytkownika mogą być przekazywane do państw trzecich (znajdujących się poza Unią Europejską). Odpowiednie zabezpieczenia danych są zapewnione poprzez zatwierdzony mechanizm certyfikacji w połączeniu z egzekwowalnymi zobowiązaniami odbiorcy danych do odpowiednich zabezpieczeń (program Privacy Shield).
  3. Poniżej znajduje się lista możliwych odbiorców danych Użytkownika:
    • Osoby współpracujące na podstawie umów cywilnoprawnych, wspierające bieżącą działalność administrator
    • Dostawca oprogramowania księgowego,
    • Dostawca oprogramowania do zarządzania projektami,
    • Dostawca pakietu biurowego,
    • Firma utrzymująca stronę na serwerze (hostingodawca),
    • Firma utrzymująca pocztę elektroniczną administratora (dostawca serwera pocztowego),
    • Odpowiednie organy publiczne w zakresie, w jakim Administrator jest zobowiązany do udostępnienia im danych.

§4 Pliki Cookies

  1. Pliki cookies (tzw. „ciasteczka”) stanowią dane informatyczne, w szczególności pliki tekstowe, które przechowywane są w urządzeniu końcowym Użytkownika naszej strony internetowej i przeznaczone są do korzystania z podstron tejże strony. Cookies zazwyczaj zawierają nazwę strony internetowej, z której pochodzą, czas przechowywania ich na urządzeniu końcowym oraz unikalny numer.
  2. Pliki cookies wykorzystywane są w celu:
    • dostosowania zawartości strony internetowej do preferencji Użytkownika oraz optymalizacji korzystania ze stron internetowych; w szczególności pliki te pozwalają rozpoznać urządzenie Użytkownika strony internetowej i odpowiednio wyświetlić stronę internetową, dostosowaną do jego indywidualnych potrzeb;
    • tworzenia statystyk, które pomagają zrozumieć, w jaki sposób Użytkownicy strony internetowej korzystają ze stron internetowych, co umożliwia ulepszanie ich struktury i zawartości;
    • utrzymanie sesji Użytkownika strony internetowej (po zalogowaniu), dzięki której Użytkownik nie musi na każdej podstronie strony internetowej ponownie wpisywać loginu i hasła;
  3. Na naszej stronie internetowej stosowane są dwa zasadnicze rodzaje plików cookies: „sesyjne”  (session cookies) oraz „stałe” (persistent cookies). Cookies „sesyjne” są plikami tymczasowymi, które przechowywane są w urządzeniu końcowym Użytkownika do czasu wylogowania, opuszczenia strony internetowej lub wyłączenia oprogramowania (przeglądarki internetowej). „Stałe” pliki cookies przechowywane są w urządzeniu końcowym Użytkownika przez czas określony w parametrach plików cookies lub do czasu ich usunięcia przez Użytkownika.
  4. W ramach strony internetowej stosowane są lub mogą być stosowane następujące rodzaje plików cookies:
    • „niezbędne” pliki cookies, umożliwiające korzystanie z usług dostępnych w ramach strony internetowej, np. uwierzytelniające pliki cookies wykorzystywane do usług wymagających uwierzytelniania w ramach strony internetowej;
    • pliki cookies służące do zapewnienia bezpieczeństwa, np. wykorzystywane do wykrywania nadużyć w zakresie uwierzytelniania w ramach strony internetowej;
    • „wydajnościowe” pliki cookies, umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania ze stron internetowych strony internetowej;
    • „funkcjonalne” pliki cookies, umożliwiające „zapamiętanie” wybranych przez Użytkownika ustawień i personalizację interfejsu Użytkownika, np. w zakresie wybranego języka lub regionu, z którego pochodzi Użytkownik, rozmiaru czcionki, wyglądu strony internetowej itp.;
    • „analityczne” – np. Google Analytics , które zbierają informacje na temat odwiedzin strony, takie jak podstrony, czas spędzony na stronie czy przejścia pomiędzy poszczególnymi podstronami. W tym celu wykorzystywane są pliki cookies firmy Google LLC dotyczące usługi Google Analytics.
  5. W wielu przypadkach oprogramowanie służące do przeglądania stron internetowych (przeglądarka internetowa) domyślnie dopuszcza przechowywanie plików cookies w urządzeniu końcowym Użytkownika. Użytkownicy strony internetowej mogą dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących plików cookies. Ustawienia te mogą zostać zmienione w szczególności w taki sposób, aby blokować automatyczną obsługę plików cookies w ustawieniach przeglądarki internetowej bądź informować o ich każdorazowym zamieszczeniu w urządzeniu Użytkownika strony internetowej. Szczegółowe informacje o możliwości i sposobach obsługi plików cookies dostępne są w ustawieniach oprogramowania (przeglądarki internetowej).
  6. Ograniczenia stosowania plików cookies mogą wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie internetowej.
  7. Pliki cookies zamieszczane w urządzeniu końcowym Użytkownika strony internetowej i wykorzystywane mogą być również przez współpracujących z operatorem strony internetowej reklamodawców, partnerów, firmy analityczno-badawcze oraz dostawców aplikacji multimedialnych.

§5 Logi serwera

  1. Korzystanie ze strony wiąże się z przesyłaniem zapytań do serwera, na którym przechowywana jest strona. Każde zapytanie skierowane do serwera zapisywane jest w logach serwera.
  2. Logi obejmują m.in. adres IP użytkownika, datę i czas serwera, informacje o przeglądarce internetowej i systemie operacyjnym.. Logi mogą być zapisywane i przechowywane są na serwerze.
  3. Dane zapisane w logach serwera nie są kojarzone z konkretnymi osobami korzystającymi ze strony i nie są wykorzystywane przez nas w celu identyfikacji użytkownika.
  4. Logi serwera stanowią wyłącznie materiał pomocniczy służący do administrowania stroną, a ich zawartość nie jest ujawniana nikomu poza osobami upoważnionymi do administrowania serwerem.

The website uses cookies to provide services at the highest level. Cookie storage settings can be changed in the browser. Read more...