Attorney-At-Law Office

Ilona Bałdyga

Ważna dla rozwiedzionych frankowiczów uchwała Sądu Najwyższego

Przed wydaniem powyższej uchwały, w procesie o stwierdzenie nieważności umowy kredytu frankowego (jak i innego walutowego), konieczny był udział wszystkich kredytobiorców, którzy podpisali umowę kredytową (tzw. współuczestnictwo konieczne po stronie powodowej). W przeszłości jeśli pozew wniósł jeden z kredytobiorców (jeden z małżonków) to sądy, na podstawie art. 195§1 k.p.c., ,wzywały powoda do wskazania danych drugiego kredytobiorcy (byłego małżonka), i na podstawie art. 195§2 k.p.c. zawiadamiały go o toczącym się procesie wyznaczając dwa tygodnie na wstąpienie przez niego do procesu w charakterze powoda. Jeśli tak wezwany  były małżonek, do procesu nie wstąpił to nie było możliwe stwierdzenie nieważności umowy kredytowej.

Taki stan rzeczy uniemożliwiał stwierdzenie nieważności w wypadku np. skonfliktowanych byłych małżonków, lub w sytuacji gdy po wielu latach od rozwodu powód nie był w stanie wskazać ani odnaleźć informacji o miejscu zamieszkania byłego małżonka i w związku z tym samo doręczenie korespondencji i wezwania do wstąpienia do procesu było po prostu niemożliwe. Sądy o do zasady uznawały, że brak jest legitymacji procesowej po stronie powodowej, i oddalały roszczenie o stwierdzenie nieważności umowy kredytowej.

Uchwała SN 19 października 2023 r. wprowadziła istotne zmiany w zakresie współuczestnictwa procesowego współkredytobiorców – zgodnie z nią, po stronie powodowej nie zachodzi współuczestnictwo konieczne wszystkich kredytobiorców! Oznacza to, że jeden z kredytobiorców może samodzielnie złożyć pozew o stwierdzenie nieważności umowy, niezależnie od zgody czy wiedzy drugiego z nich.  W uchwale Sąd Najwyższy stwierdził, że:

„Przyjmowanie istnienia pełnej legitymacji czynnej tylko w sytuacji uczestniczenia po stronie powodowej pozostałych kredytobiorców w sprawie o ustalenie nieważności umowy kredytu, narusza prawo do sądu zainteresowanego kredytobiorcy, uzależniając dopuszczalność i możliwość poszukiwania przez niego ochrony prawnej od stanowiska innej osoby, na które nie ma on wpływu.”

Obecnie  każdy z byłych małżonków, którzy razem zawarli umowę kredytu frankowego, może samodzielnie złożyć pozew z żądaniem stwierdzenia nieważności umowy kredytowej nie obawiając się, że sąd stwierdzi brak legitymacji procesowej działającego samodzielnie kredytobiorcy i oddali pozew z tego powodu. Sąd Najwyższy stwierdził bowiem, że nie ma podstaw do uznania, że kredytobiorca musi działać wyłącznie wspólnie ze wszystkimi pozostałymi kredytobiorcami aby móc ustalić nieważność umowy kredytowej.

Bywa tak, że po wieloletnim spłacaniu rat przez oboje małżonków, i po rozwodzie, dokonano podziału majątku, a w jego wyniku zakupiona na kredyt nieruchomość przeszła na własność jednego z byłych małżonków. Jednak w związku ze wzrostem kursu franka szwajcarskiego i w konsekwencji zwiększenia się zadłużenia okazało się, że małżonek, który przejął nieruchomość nie miał samodzielnie zdolności kredytowej i w związku z tym nie dokonano na jego rzecz cesji umowy kredytowej. Drugi były małżonek (nie będący już właścicielem nieruchomości) nadal pozostał w tej sytuacji współkredytobiorcą. Formalnie umowa kredytowa nadal obowiązuje w tej sytuacji oboje byłych małżonków. W świetle powyższej uchwały Sądu Najwyższego również w takiej sytuacji z pozwem o stwierdzenie nieważności umowy kredytu może wystąpić jeden z byłych małżonków, bez konieczności udziału drugiego, który nadal formalnie pozostaje dłużnikiem banku!

W uzasadnieniu uchwały III CZP 12/23 Sąd Najwyższy podnosi, że wyrok wydany w sprawie będzie dotyczył tylko tego konsumenta, który wystąpił z powództwem (jeśli z powództwem wystąpi tylko jeden kredytobiorca). Jednocześnie jednak sąd rozważał w uzasadnieniu jak niżej:

„Można oczywiście rozważyć, czy mimo niewystępowania po stronie powodowej współuczestnictwa koniecznego, byłoby korzystne i celowe, z punktu widzenia ekonomii procesowej oraz interesów innych kredytobiorców, zawiadomienie ich przez sąd orzekający o toczącym się postępowaniu w celu umożliwienia im ewentualnego przystąpienia do procesu w charakterze interwenienta ubocznego samoistnego. W takiej sytuacji istniałaby możliwość pouczenia konsumenta o przysługujących mu uprawnieniach i odebrania od niego oświadczenia w przedmiocie abuzywności danej klauzuli, zaś moc wiążąca zapadłego wyrok rozciągnęłaby się także na tę osobę. Nie ma jednak de lege lata podstaw prawnych do tego rodzaju działania sądu z urzędu.”

Ilona Bałdyga, radca prawny

Agnieszka Basińska, aplikant adwokacki

Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej, skontaktuj się ze mną. Oferuję kompleksową pomoc prawną, w tym reprezentację w procesach cywilnych, mediacjach i negocjacjach.

Treści zamieszczone na blogu maja charakter informacyjno-edukacyjny i nie można ich traktować jako porady prawnej w Twojej konkretnej sprawie. Każdy konkretny przypadek powinien być bowiem przeanalizowany indywidualnie, z uwzględnieniem szczegółowych jego okoliczności i związanych z nim faktów, które mogą mieć istotny wpływ na wybór najbardziej adekwatnego w danym przypadku sposobu postępowania.

Obraz Oleksandr Pidvalnyi z Pixabay

Poinformuj znajomych

Inne artykuły na blogu

Polityka prywatności i plików cookies

Zgodnie z z art. 13 ust. 1−2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27.04.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.Urz. UE L 119, s. 1) – dalej RODO – informujemy, że niniejszy dokumenty reguluje zasady przetwarzania Państwa danych osobowych i wykorzystywania plików cookies w związku z korzystaniem z naszej strony internetowej i kontaktami e-mailowymi lub telefonicznymi.

Podstawowe dane:

  • Adres strony internetowej: iblegal.pl (zwana dalej „stroną”)
  • Administrator Państwa danych osobowych:  Ilona Bałdyga (zwany dalej „administratorem”)
  • Adres kontaktowy: ib@iblegal.pl

Skrócona wersja – najważniejsze informacje:

  • Kontaktując się z nami, przekazują nam Państwo swoje dane osobowe, a my gwarantujemy, że Państwa dane pozostaną poufne, bezpieczne i nie zostaną udostępnione jakimkolwiek podmiotom trzecim bez Państwa wyraźnej zgody.
  • Powierzamy przetwarzanie danych osobowych tylko sprawdzonym i zaufanym podmiotom świadczącym usługi związane z przetwarzaniem danych osobowych.
  • Korzystamy z narzędzi analitycznych Google Analytics, które zbierają informacje na temat odwiedzin strony, takie jak podstrony, czas spędzony na stronie czy przejścia pomiędzy poszczególnymi podstronami. W tym celu wykorzystywane są pliki cookies firmy Google LLC dotyczące usługi Google Analytics.
  • Wykorzystujemy pliki cookies własne w celu prawidłowego działania strony.

Jeżeli powyższe informacje nie są dla Państwa wystarczające, poniżej znajdują się dalej idące szczegóły:

§1 Dane osobowe

  1. Osoba odwiedzająca stronę lub  kontaktująca się z Administratorem za pośrednictwem poczty elektronicznej bądź telefonu (zwana dalej „użytkownikiem”) może przekazywać swoje dane osobowe Administratorowi za pomocą dostępnych form kontaktu,
  2. Administratorem danych osobowych Użytkownika jest Administrator.
  3. Dane przekazane Administratorowi  przetwarzane są w celach wyszczególnionych w §2
  4. Administrator gwarantuje poufność wszelkich przekazanych mu danych osobowych.
  5. Podanie danych jest zawsze dobrowolne, ale niezbędne do podjęcia przez Użytkownika kontaktu,
  6. Dane osobowe są gromadzone z należytą starannością i odpowiednio chronione przed dostępem do nich przez osoby do tego nieupoważnione.
  7. Dane osobowe użytkownika będą przetwarzane do zakończenia komunikacji z nami lub, w razie podjęcia współpracy do końca okresu przedawnienia potencjalnych roszczeń z umowy. Dane zawarte na fakturach będą przetwarzane do końca okresu, przez który przepisy prawa wymagają przechowywać dokumentację rachunkową. Ponadto, część danych może być również przetwarzana po upływie wskazanych wcześniej okresów przez czas prowadzenia przez nas działalności gospodarczej w celach archiwalnych, analitycznych i statystycznych opisanych bardziej szczegółowo w §2
  8. Użytkownikowi przysługują następujące uprawnienia:
    • prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania,
    • prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania,
    • prawo do przenoszenia danych,
    • prawo do cofnięcia zgody na przetwarzanie danych osobowych w określonym celu, jeżeli Użytkownik uprzednio taką zgodę wyraził,
    • prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez Administratora

§2 Cele i podstawy przetwarzania

Dane przetwarzane są w następujących celach:

  • odpowiedź zwrotna na otrzymane zapytanie w związku z prośbą o taki kontakt skierowaną do nas – podstawą prawną przetwarzania danych jest zgoda użytkownika wynikająca z zainicjowania z nami kontaktu (art. 6 ust. 1 lit. a RODO),
  • archiwizacja korespondencji przychodzącej i wychodzącej na wypadek potrzeby wykazania jej przebiegu, co jest naszym prawnie uzasadnionym interesem (art. 6 ust. 1 lit. f RODO),wykonania
  • jeżeli nasz kontakt doprowadzi do nawiązania współpracy, dane będą następnie przetwarzane w celu wykonanie zawartej z nami umowy (art. 6 ust. 1 lit. b RODO)
  • wystawianie faktur, prowadzenie i przechowywanie dokumentacji rachunkowej (art. 6 ust. 1 lit. c RODO),
  • cele archiwalne (dowodowe) na wypadek prawnej potrzeby wykazania faktów oraz w celu ewentualnego ustalenia, dochodzenia lub obrony przed roszczeniami, co jest naszym prawnie uzasadnionym interesem (art. 6 ust. 1 lit. f RODO),
  • cele analityczne, takie jak dobór usług do naszych klientów, optymalizacja naszych produktów lub usług na podstawie uwag klientów, optymalizacja procesów obsługi na podstawie przebiegu obsługi sprzedaży i posprzedażowej, co jest naszym prawnie uzasadnionym interesem (art. 6 ust. 1 lit. f RODO),
  • badanie satysfakcji klientów i określanie jakości naszej obsługi, co jest naszym prawie uzasadnionym interesem (art. 6 ust. 1 lit. f RODO).

§3 Odbiorcy danych/podprzetwarzający dane osobowe

  1. Dane osobowe użytkownika możemy udostępniać naszym podwykonawcom, czyli podmiotom, z których usług korzystamy przy przetwarzaniu danych osobowych
  2. Dane osobowe użytkownika mogą być przekazywane do państw trzecich (znajdujących się poza Unią Europejską). Odpowiednie zabezpieczenia danych są zapewnione poprzez zatwierdzony mechanizm certyfikacji w połączeniu z egzekwowalnymi zobowiązaniami odbiorcy danych do odpowiednich zabezpieczeń (program Privacy Shield).
  3. Poniżej znajduje się lista możliwych odbiorców danych Użytkownika:
    • Osoby współpracujące na podstawie umów cywilnoprawnych, wspierające bieżącą działalność administrator
    • Dostawca oprogramowania księgowego,
    • Dostawca oprogramowania do zarządzania projektami,
    • Dostawca pakietu biurowego,
    • Firma utrzymująca stronę na serwerze (hostingodawca),
    • Firma utrzymująca pocztę elektroniczną administratora (dostawca serwera pocztowego),
    • Odpowiednie organy publiczne w zakresie, w jakim Administrator jest zobowiązany do udostępnienia im danych.

§4 Pliki Cookies

  1. Pliki cookies (tzw. „ciasteczka”) stanowią dane informatyczne, w szczególności pliki tekstowe, które przechowywane są w urządzeniu końcowym Użytkownika naszej strony internetowej i przeznaczone są do korzystania z podstron tejże strony. Cookies zazwyczaj zawierają nazwę strony internetowej, z której pochodzą, czas przechowywania ich na urządzeniu końcowym oraz unikalny numer.
  2. Pliki cookies wykorzystywane są w celu:
    • dostosowania zawartości strony internetowej do preferencji Użytkownika oraz optymalizacji korzystania ze stron internetowych; w szczególności pliki te pozwalają rozpoznać urządzenie Użytkownika strony internetowej i odpowiednio wyświetlić stronę internetową, dostosowaną do jego indywidualnych potrzeb;
    • tworzenia statystyk, które pomagają zrozumieć, w jaki sposób Użytkownicy strony internetowej korzystają ze stron internetowych, co umożliwia ulepszanie ich struktury i zawartości;
    • utrzymanie sesji Użytkownika strony internetowej (po zalogowaniu), dzięki której Użytkownik nie musi na każdej podstronie strony internetowej ponownie wpisywać loginu i hasła;
  3. Na naszej stronie internetowej stosowane są dwa zasadnicze rodzaje plików cookies: „sesyjne”  (session cookies) oraz „stałe” (persistent cookies). Cookies „sesyjne” są plikami tymczasowymi, które przechowywane są w urządzeniu końcowym Użytkownika do czasu wylogowania, opuszczenia strony internetowej lub wyłączenia oprogramowania (przeglądarki internetowej). „Stałe” pliki cookies przechowywane są w urządzeniu końcowym Użytkownika przez czas określony w parametrach plików cookies lub do czasu ich usunięcia przez Użytkownika.
  4. W ramach strony internetowej stosowane są lub mogą być stosowane następujące rodzaje plików cookies:
    • „niezbędne” pliki cookies, umożliwiające korzystanie z usług dostępnych w ramach strony internetowej, np. uwierzytelniające pliki cookies wykorzystywane do usług wymagających uwierzytelniania w ramach strony internetowej;
    • pliki cookies służące do zapewnienia bezpieczeństwa, np. wykorzystywane do wykrywania nadużyć w zakresie uwierzytelniania w ramach strony internetowej;
    • „wydajnościowe” pliki cookies, umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania ze stron internetowych strony internetowej;
    • „funkcjonalne” pliki cookies, umożliwiające „zapamiętanie” wybranych przez Użytkownika ustawień i personalizację interfejsu Użytkownika, np. w zakresie wybranego języka lub regionu, z którego pochodzi Użytkownik, rozmiaru czcionki, wyglądu strony internetowej itp.;
    • „analityczne” – np. Google Analytics , które zbierają informacje na temat odwiedzin strony, takie jak podstrony, czas spędzony na stronie czy przejścia pomiędzy poszczególnymi podstronami. W tym celu wykorzystywane są pliki cookies firmy Google LLC dotyczące usługi Google Analytics.
  5. W wielu przypadkach oprogramowanie służące do przeglądania stron internetowych (przeglądarka internetowa) domyślnie dopuszcza przechowywanie plików cookies w urządzeniu końcowym Użytkownika. Użytkownicy strony internetowej mogą dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących plików cookies. Ustawienia te mogą zostać zmienione w szczególności w taki sposób, aby blokować automatyczną obsługę plików cookies w ustawieniach przeglądarki internetowej bądź informować o ich każdorazowym zamieszczeniu w urządzeniu Użytkownika strony internetowej. Szczegółowe informacje o możliwości i sposobach obsługi plików cookies dostępne są w ustawieniach oprogramowania (przeglądarki internetowej).
  6. Ograniczenia stosowania plików cookies mogą wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie internetowej.
  7. Pliki cookies zamieszczane w urządzeniu końcowym Użytkownika strony internetowej i wykorzystywane mogą być również przez współpracujących z operatorem strony internetowej reklamodawców, partnerów, firmy analityczno-badawcze oraz dostawców aplikacji multimedialnych.

§5 Logi serwera

  1. Korzystanie ze strony wiąże się z przesyłaniem zapytań do serwera, na którym przechowywana jest strona. Każde zapytanie skierowane do serwera zapisywane jest w logach serwera.
  2. Logi obejmują m.in. adres IP użytkownika, datę i czas serwera, informacje o przeglądarce internetowej i systemie operacyjnym.. Logi mogą być zapisywane i przechowywane są na serwerze.
  3. Dane zapisane w logach serwera nie są kojarzone z konkretnymi osobami korzystającymi ze strony i nie są wykorzystywane przez nas w celu identyfikacji użytkownika.
  4. Logi serwera stanowią wyłącznie materiał pomocniczy służący do administrowania stroną, a ich zawartość nie jest ujawniana nikomu poza osobami upoważnionymi do administrowania serwerem.

The website uses cookies to provide services at the highest level. Cookie storage settings can be changed in the browser. Read more...